चातुर्मास्यव्रतविधिः वैज्ञानिक तथा अध्यात्मदृष्ट्या

Abstract

स्वास्थ्यरक्षणस्य मूलाधाराः एव आहार-विहारा इति आयुर्वेदे निरूपितमस्ति।अस्माकं पूर्वजानाम् आहार-विहारा, तेषां जीवनक्रमस्याध्ययनमेव अद्यतन समस्यायाः परिहारः इत्यत्र न संशयः।एतत्सर्वम् अनुवीक्षैव चातुर्मास्यव्रतं निरूपितमस्ति।जीवरक्षणार्थम् आहारस्वीकारमेकं साधनमस्ति।भक्ष्यं, भोज्यं, लेह्यः पेयः इत्यादयः अन्नस्वरूपाः सन्ति।उत्तमारोग्याय काले काले एकविधमाहारभक्षणमावश्यकमिति वैज्ञानिकरीत्यापि उक्तमस्ति ।